UMPIRE……..(กรรมการตัดสิน)

                การไปเป็นกรรมการตัดสินภาพถ่าย คงไม่ใช่เป็นการไปตัดสินว่าภาพใครดีกว่าใคร / ภาพใดสวยกว่าภาพใด / ...อ้าว...แล้วจะไปตัดสินอะไรละครับ?

การไปตัดสินภาพถ่ายสำหรับผมแล้วคงบอกไม่ได้จริง ๆ อย่างที่เปรยไว้ เพราะแต่ละคนล้วนมีความคิด ล้วนสร้างสรรค์ผลงานตามที่ได้รับโจทย์มา แล้วตีโจทย์ออกมาเป็นภาพในสมอง ไปถ่ายและคัดเลือกภาพที่คิดว่าดีที่สุด และสื่อความหมายได้ตรงกับโจทย์ จากนั้นจึงไปให้กรรมการเป็นคนคัดเลือกเพื่อ “ตัดสิน” ให้ได้รับรางวัลหรือไม่ได้รับรางวัลอะไรเลยสำหรับผมแล้ว ผมมองอยู่ 3 ประเด็นครับ

1.สวย

2.สื่อ

3.Work

                1.ภาพสวย คือภาพที่มีการจัดวางองค์ประกอบภาพที่สมบูรณ์ดูแล้วมีจุดสนใจ มีจุดเด่น รวมถึงแสงและเงาตรงตามช่วงเวลา อีกทั้งการมองภาพที่ดึงดูดอารมณ์ของผู้ดูภาพได้ด้วยองค์ประกอบต่างๆ

                2.ภาพสื่อ คือภาพที่สื่อความหมายกับผู้ชมได้ ทั้งมิติของสื่อแบบตรง ๆ ซื่อ ๆ ดูเข้าใจง่ายตรงกับโจทย์กับที่ผู้จัดประกวดต้องการ หรือสื่อแบบทางอ้อม ดูแล้วให้คิดมี Gimmick (จุดเด่น) ที่ต้องการสื่อให้เข้าใจในความหมายที่ซ่อนอยู่ในภาพ (Meaning) โดยการใช้ความคิดเชิงสร้างสรรค์ (Creative thinking) ใส่เข้าไป หรือภาพที่มีจินตนาการ (Imagine) ซึ่งคงต้องอาศัยประสบการณ์จากการดูงานภาพ ตามแนวที่ส่งประกวดบ่อย ๆ ดูมากๆ ให้สมองซีกซ้ายได้รับรู้ข้อมูลเก็บสะสมไว้มากๆแล้ว การสร้างสรรค์ที่จะเกิดจากสมองซีกขวาถึงจะออกมาได้ เป็นจินตนาการของผู้ถ่ายที่คิด ซึ่งเป็นที่ทราบกันว่าความคิดมาจากสมอง โดยเฉพาะสมองซีกขวาที่จะสร้างสรรค์ได้ต้องมีข้อมูลมาก ๆ จากสมองซีกซ้ายก่อนนะครับ ดังนั้น จึงเป็นที่มาว่า “คนดูภาพมากๆ ข้อมูลมากๆจะได้เปรียบ” อ่านมาก รู้มาก ดูมาก รู้มาก ได้เปรียบมาก และอย่าลืมว่า จะให้มี Output คุณต้อง Input เข้าไปก่อนนะครับ

                3.Work ภาพที่ Work คือภาพที่เหมาะสมกับวัตถุประสงค์ของการนำไปใช้งานของแต่ละผู้จัด บางครั้งการเรียนรู้ถึงวัตถุประสงค์ (Objective) ของผู้จัดจำเป็นมาก เพราะผมมักจะถามผู้จัดก่อนการไปตัดสินภาพว่า ภาพถ่ายที่ได้รับรางวัล “จะเอาไปทำอะไรครับ” จะจัดทำปฏิทิน/ทำปกหนังสือ/จัดทำเป็น series จัดทำนิทรรศการ (exhibition) จัดรวบรวมเป็น stock เพื่อทำ web site / application / งานโฆษณา (advertising) ฯลฯ ก็เป็นอีกแนวคิดหนึ่งที่มีผลต่อการตัดสินที่เหมาะสมก่อนนำไปใช้งานจริงๆ

                ถ้าให้ผมตีค่าเป็นคะแนน ผมใช้ ความสวย = 30% การสื่อ = 40% Work = 20% อีก 10% เป็นตัวแปรเหวี่ยงที่ผมคิดว่า อาจเป็นความเห็นจากจิตใต้สำนึก หรืออาจเป็นแรงกดดันจากกรรมการท่านอื่นๆ หรืออาจเป็นความชอบส่วนตัว หรืออาจเป็นความลำเอียง (Bias) จากพื้นฐานประสบการณ์และอาจเป็นไปได้ว่ามาจากประสบการณ์ตรงจากภาพประเภทนั้นๆ

                สิ่งที่กล่าวมาทั้งหมดนี้เพียงอยากบอกว่าเป็นประสบการณ์ที่ผมมักจะได้ยินคำถามมาเสมอว่า เวลาอาจารย์ไปตัดสินภาพ อาจารย์ดูอย่างไรบ้างครับ คงได้คำตอบและแนวคิด ไม่มากก็น้อยนะครับ

ในวันอาทิตย์ที่ 22 กันยายน 2556 นี้ ประมาณเวลา 13.00 น ผมก็จะไปตัดสินภาพถ่ายภายใต้ หัวข้อ “วิถีทางแห่งยุคสมัย” ที่ Canon Concept Store Central Airport Plaza ก็คงจะใช้หลักการที่เล่าให้ฟังนี้และครับ เอามาเป็นตัวตั้ง

อย่างไรก็ตามถ้าใครไม่เคยส่งภาพเข้าประกวดเลยก็น่าจะลองส่งดูบ้างนะครับ เพราะไม่ใช่แค่เป็นการฝึกฝีมือในการถ่ายภาพ แต่ผมว่ามันเป็นการฝึกใช้สมองที่ดีเชียวครับ เพราะว่า “การถ่ายภาพนั้นไม่ยากแล้ว แต่ที่ยากกว่านั้นคือ จะถ่ายอะไร ที่มัน สวย สื่อ และ Work ไปพร้อมๆกันได้ หรือคุณว่าอย่างไรครับ